Οδοιπορικό στην Κύπρο: Σκηνή Τρίτη

Λευκωσία: μια πρωτεύουσα χωρισμένη στα δυο

Λευκωσία, η αρχαία Λήδρα, ή Lefkosa στα τούρκικα, ή Nikosia στα αγγλικά. Η μοναδική διχοτομημένη πρωτεύουσα σε ολόκληρο τον κόσμο πια, μετά την πτώση του τείχους στο Βερολίνο.
Στη Λευκωσία μπορεί κανείς να διακρίνει τέσσερις διαφορετικές πόλεις, όσο κι αν σας φαίνεται παράξενο: α) την ανεπτυγμένη πόλη β) την εγκαταλελειμμένη πόλη, γ) την τουρκοκρατούμενη πόλη, και δ) την πόλη εντός των τειχών.
Εκείνο λοιπόν το όμορφο πρωινό της Κυριακής, στις 5 του Απρίλη, μερικά από τα ενήλικα μέλη της αποστολής, αποφασίσαμε να περάσουμε απέναντι, στην τουρκοκρατούμενη Λευκωσία, στο κατεχόμενο κομμάτι της πόλης. Ήταν για μας πολύ έντονη η πρόκληση να περπατήσουμε "από την άλλη μεριά".
Έτσι πήραμε την οδό Λήδρας, έναν κεντρικό δρόμο της πόλης που σφύζει από ζωή, γεμάτος με εμπορικά καταστήματα και καφετέριες και σε λίγα μέτρα φτάσαμε στο ελληνικό φυλάκιο, στην περίφημη"πράσινη γραμμή" .
Καλημερίσαμε τους Ελληνοκύπριους αστυνομικούς κι αμέσως σχεδόν περάσαμε στην άλλη πλευρά, όπου αντικρίσαμε την τούρκικη αστυνομία και τα γραφεία ελέγχου των διαβατηρίων. Δε νιώσαμε φυσικά και τόσο άνετα, όταν αναγκαστήκαμε να δείξουμε τα διαβατήριά μας σε μια τουρκάλα αστυνομικίνα. Δεν υπήρχε πολύς κόσμος εκείνο το κυριακάτικο πρωινό κι έτσι σε λίγα λεπτά, αφού μας δόθηκε η σχετική βίζα, ήμασταν ελεύθεροι να κάνουμε την περιήγησή μας.
Με την πρώτη ματιά διαπιστώσαμε τη διαφορά στο επίπεδο ζωής από την εδώ μεριά. Η κίνηση στους δρόμους λιγοστή, μερικά εμπορικά μικρομάγαζα ήταν ανοιχτά με απλωμένη έξω την πραμάτεια τους, σου θύμιζαν κάτι απ΄το Μοναστηράκι της Αθήνας, ενώ κάποιοι θαμώνες απολάμβαναν το πρωινό τους καφεδάκι στα λιγοστά καφέ, κάτω από τους ήχους των αμανέδων.
Περπατήσαμε στους δρόμους, στα σοκάκια της. Το σφίξιμο που νιώθαμε γινόταν ολοένα και πιο έντονο. Σπίτια εξαθλιωμένα, παρατημένα, ξεφτισμένοι τοίχοι, κρεμασμένα παραθυρόφυλλα, πραγματικά φαντάσματα. Σε κάποια στιγμή είδαμε να ξεπροβάλλει από ένα τέτοιο ερείπιο μια ανθρώπινη φιγούρα και να μας χαμογελάει... Μια τουρκάλα, που μάλιστα πήρε και πόζα για να τη βγάλουμε φωτογραφία. Από κάποιο άλλο, εξαθλιωμένο σπίτι, ακούσαμε φωνούλες μικρών παιδιών.


Και να σκεφτείς πως αυτά τα σπίτια που τώρα στεγάζουν τούρκους εποίκους ήταν κάποτε κυπριακά αρχοντικά. Θυμάμαι την ιστορία της μητέρας της Γιώτας, συναδέρφου από τη Λακατάμεια, που γύρισε για πρώτη φορά από το 1974 πριν δυο χρόνια εδώ να δει το σπίτι της. Το σπίτι ήταν όπως ακριβώς το άφησε, δεν είχε γίνει καμιά συντήρηση από τότε, καμιά αλλαγή από τους τούρκους έποικους. Κάθονταν στους καναπέδες της, στο τραπέζι της... Φανταστείτε πώς ένιωσε όταν άνοιξε το ντουλάπι της κουζίνας και είδε να έχουν ακόμη τα ίδια πιάτα...
Υπήρχαν όμως και κτίρια παλιά που ήταν καλά διατηρημένα. Ίσως σ΄αυτά να στεγάζονται κάποιες δημόσιες υπηρεσίες. Επίσης πολύ καλά διατηρημένα ήταν και τα τεμένη τους, τόποι προσευχής και λατρείας για τους Μουσουλμάνους.
Κάτι άλλο που μας έκανε επίσης εντύπωση ήταν οι πινακίδες. Όλες, μα όλες γραμμένες στα τούρκικα και... τεράστιες τούρκικες σημαίες που ξεδιπλώνονταν στην πρόσοψη κάθε δημόσιου κτιρίου.
Περιπλανηθήκαμε στην πόλη περίπου μιάμιση ώρα. Τραβήξαμε και πολλές φωτογραφίες για να έχουμε να θυμόμαστε από το προσκύνημα αυτό, αλλά και να τις δείξουμε στα παιδιά και στα υπόλοιπα μέλη της αποστολής, που όλη αυτή την ώρα αγνάντευαν πανοραμικά τη Λευκωσία από ένα ασφαλές παρατηρητήριο στην άλλη πλευρά.
Μαζί με τις φωτογραφίες μοιραστήκαμε μαζί τους και πολλά συναισθήματα: μελαγχολία, συγκίνηση, θυμό, οργή, πολλά και τα "γιατί"...
Πραγματικά μια συγκλονιστική εμπειρία. Γιατί είναι στ΄ αλήθεια τρομερό να είσαι ξένος στον ίδιο σου τον τόπο..

Publish at Scribd or explore others:

κι απ΄το χαϊδάρι μάνα μου να μ' απελευθερώσεις...

Μπλοκ 15 στο... "Άγιο Χαϊδάρι". Μια μέρα μόνο το χρόνο το στρατόπεδο Χαϊδαρίου ανοίγει την πύλη του και επιτρέπει την πρόσβαση σ΄αυτό το μνημείο της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Για την ετήσια τελετή μνήμης στον τόπο του μαρτυρίου.
Λίγοι βρεθήκαμε σήμερα εκεί. Λίγοι δημότες και αρκετοί ...πολιτικοί... Για να θυμηθούμε τη μαζική εκτέλεση των 200 φυλακισμένων από τους Γερμανούς την Πρωτομαγιά του 1944 σε αντίποινα για το θάνατο ενός Γερμανού αξιωματούχου και την ηρωική αυτοθυσία του Ναπολέοντα Σουκατζίδη να μη δεχτεί την προνομιακή του μεταχείριση λόγω της θέσης του ως διερμηνέας προκειμένου να θυσιαστεί κάποιος άλλος σύντροφός του αντί γι΄ αυτόν .
Το διώροφο κτήριο επιβλητικό, με άβαφους και χορταριασμένους τοίχους. Από τα καγκελόφρακτα παραθύρια του, ψηλά τοποθετημένα, για να μη βλέπουν οι κρατούμενοι τον ήλιο ... ηχεί το "ΠΑΡΩΝ" στο συγκινητικό προσκλητήριο των νεκρών από τους Στέφανο Ληναίο και Κερασία Σαμαρά. Ο χώρος αποπνέει εκείνη την ανατριχιαστική αίσθηση του θανάτου... Την ίδια που νιώθει κανείς όταν επισκέπτεται το Άουσβιτς ή το Νταχάου, ή τα Φυλακισμένα Μνήματα στην Κύπρο.
Αφού ολοκληρώθηκαν οι σχετικές ομιλίες, οι καταθέσεις στεφάνων και οι μουσικές από την μπάντα του Δήμου, βρεθήκαμε στο εσωτερικό του. Μπήκαμε στα μικρά κελιά, στην απομόνωση, ψάχνοντας για τα σημειώματα των μελλοθάνατων στους τοίχους...


Δεν θα αναφερθώ στην ιστορία του μνημείου αυτού, μπορείτε άλλωστε να τη διαβάσετε στην ιστοσελίδα του Δήμου, ούτε στην πίκρα που μου άφησε η η εγκατάλειψη του χώρου και η αδιαφορία των αρμόδιων(;) αρχών, αντί να το αναδείξουν όπως αξίζει σε ένα τέτοιο μνημείο ή ακόμα καλύτερα να στεγάσουν επιτέλους σ΄ αυτό το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης...
Θέλω να μείνω στα λόγια του μεγάλου δημιουργού, του Μάρκου Βαμβακάρη, που έκανε τις ιστορίες του τραγούδια, μιας και για πρώτη φορά στη ζωή μου τα ένιωσα τόσο...

Μια μέρα στα χρόνια του Όθωνα

Publish at Scribd or explore others:

Γεια σας με λένε Νικόλα Οικ. και βρίσκομαι εις τας Αθήνας εν έτι 1837, επί βασιλεία Όθωνος. Η Αθήνα είναι η νέα πρωτεύουσα της Ελλάδος κι αρχίζει να αναπτύσσεται. Εγώ και η μικρή μου οικογένεια ασχολούμαστε με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Κάθε πρωί μαζεύω σίτο, ελαιόλαδο, ελιές, όσπρια, κρομμύδια και σταφύλια για οίνο.
Η γυνή μου μαζεύει μαζί μου ξύλα για το φούρνο και το τζάκι κατά το μεσημέρι. Επίσης η γυνή μου και η θυγατέρα μου εργάζονται εις τον αργαλειό, για να έχομεν ολίγον ρουχισμό κι oλίγα χρήματα δια της βιοτεχνίας. Ο αδερφός μου είναι πραματευτής και γυρίζει τας πόλεις και πουλάει διάφορα εμπορεύματα, μεταξωτά, και άλλα που δε φτιάχνoμεν στους οίκους μας. Η Αθήνα στεγάζει περίπου 9.000 κατοίκους φέτος, αλλά δεν έχει ακόμα την ατμομηχανή που αναπτύσσεται εις την Ευρώπη. Σχετικά με τας μετακινήσεις αντιμετωπίζομε δύσκολας συνθήκας, διότι πολλοί λησταί κυκλοφορούν εις τους δρόμους.
Η Αθήνα έχει ολίγα σχολεία και ένα Ταχυδρομικόν Κατάστημα. Τα έθιμά μας τελούνται ελεύθερα τώρα μετά την απελευθέρωση, αλλά οι καιροί δεν είναι και πολύ αλλαγμένοι από τη σκλαβιά των Τούρκων. Εις το Παλάτι, γίνονται χοροεσπερίδες, συνήθεια εκ της Ευρώπης και τώρα πολλοί Έλληνες φορούν φράγκικα ρούχα και αρχίζουν να εξευρωπαΐζονται, αλλά οι πετροπόλεμοι εις τας γειτονάς πληθαίνουν κι έτσι ο στρατός εκ της Βαυαρίας είναι σε επιφυλακή. Η Ελλάδα αναπτύσσεται από έτος σε έτος και η ζωή το ίδιο. Τώρα σας αφήνω γιατί φωνάζει η γυνή μου να πάμε για ξύλα...Δεν αλλάζουν αυτές ποτέ..ίδιες είναι...πάντα!

Ελπίζω να σας άρεσε η φανταστική ιστορία μου «μια μέρα στα χρόνια του Όθωνα»

Νικόλας Οικ. μαθητής της ΣΤ2

Πρωτομαγιά: δεν είναι αργία είναι απεργία

• Η πρώτη του Μάη γιορτάζεται σε όλη την Ελλάδα με εκδρομές στην ανοιξιάτικη φύση. Το μαγιάτικο στεφάνι, φτιαγμένο με αγριολούλουδα είναι ένα από τα πιο όμορφα έθιμα της ελληνικής παράδοσης. Όμως η Πρωτομαγιά δεν είναι μόνο μέρα γιορτής της φύσης, αλλά και μέρα μνήμης για τους μεγάλους εργατικούς αγώνες. Γι' αυτό και ονομάζεται εργατική Πρωτομαγιά.
  
  

Την 1η Μαϊου του 1886, στην Αμερική, 400.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη τη χώρα. Στο Σικάγο συγκεντρώθηκαν εκείνο το πρωί του Σαββάτου, που τότε ήταν εργάσιμη μέρα, πάνω από 80.000 εργάτες με τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, για να διαδηλώσουν ειρηνικά στην πλατεία Haymarket. Αίτημά τους ήταν η μείωση ωρών εργασίας και σύνθημά τους "Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυσης , οχτώ ώρες ύπνο". Στη γύρω περιοχή είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις αποτελούμενες από 1350 άτομα, οπλισμένα με πολυβόλα. Περίμεναν το σύνθημα να δράσουν.

(Η σφαγή στην πλατεία Haymarket στο Σικάγο )

Κι ενώ το πλήθος της διαδήλωσης παρακολουθούσε τις οδηγίες, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης, διατάζει να διαλυθεί η συγκέντρωση. Μια βόμβα έσκασε μέσα από το πλήθος και αστυνομικοί μαζί με μπράβους άρχισαν να χτυπούν τους συγκεντρωμένους, χωρίς διάκριση. Πόσα ακριβώς άτομα σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν δεν έγινε ποτέ γνωστό. Οχτώ άτομα, διευθυντές εφημερίδων δικάστηκαν σε μια φτιαχτή δίκη και καταδικάστηκαν σε θάνατο.


Μετά από αυτή την αιματηρή διαδήλωση, στο Παρίσι το 1898, οι ηγέτες των εργατικών και σοσιαλιστικών κινημάτων καθιέρωσαν ομόφωνα την εργατική Πρωτομαγιά σε ανάμνηση του αγώνα των εργατών στο Σικάγο.
Στην Ελλάδα η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση έγινε το 1892, από τον σοσιαλιστικό σύλλογο του Καλέργη. Την επόμενη χρονιά (1893), 2000 έλληνες διαδήλωσαν ζητώντας οχτάωρο εργασίας, αργία την Κυριακή και κρατική ασφάλιση στα θύματα ργατικών ατυχημάτων. Το 1894 γίνεται πάλι μια μεγάλη συγκέντρωση με τα ίδια αιτήματα που καταλήγει με συλλήψεις. Μεταξύ των συλληφθέντων και ο σοσιαλιστής σταύρος Καλλέργης.
Το 1936 στη Θεσσαλονίκη χωροφύλακες και στρατιώτες πυροβόλησαν διαδηλωτές καπνεργάτες, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 12 άτομα και να τραυματιστούν 300. Οι δολοφονίες των εργατών αυτών αποτέλεσαν την έμπνευση του Γ. Ρίτσου για τον "Επιτάφιο". Στο σημείο αυτό υπάρχει σήμερα το μνημείο του καπνεργάτη.

(Η μάνα του νεκρού Τάσου Τούση μοιρολογεί τον αδικοχαμένο γιο της)

(Πρωτομαγιά, Θεσ/νίκη 1961)

Το 1976, πάλι πρώτη του Μάη πεθαίνει ύποπτα (σε τροχαίο) ο Αλέκος Παναγούλης, σύμβολο αντίστασης κατά της χούντας.